Bài viết này có được nhờ một bạn từng hỏi mình về những đầu sách làm việc hiệu quả.Cá nhân mình nghĩ, mục tiêu cuối cùng của quản lý thời gian là làm việc hiệu quả hơn. Một ngày có 24 giờ: 8 tiếng cho việc ngủ, 1-2 giờ cho những chuyện cá nhân, và khoảng thời gian còn lại để học tập/ làm việc. Câu hỏi đặt ra là, làm sao để bạn có thể làm việc hiệu quả nhất trong một khoảng thời gian nhất định ấy?
Ngày trước, việc quản lý thời gian được định nghĩa là liệt kê và quản lý đầu việc theo giờ. Tuy nhiên, ngày nay, công nghệ và các mạng xã hội bủa vây mọi lúc mọi nơi. Theo số liệu thống kê, trung bình người Việt dùng facebook 2.5 giờ, online 8-9 giờ mỗi ngày nên vì thế, cách thức quản lý thời gian truyền thống nêu trên có vẻ không còn hợp lý.
Vì vậy, bài viết này mình muốn chia sẻ tất tần tật những quyển sách mình nghĩ sẽ giúp bạn hiểu thế nào làm việc hiệu quả.
Các yếu tố để học tập và làm việc hiệu quả:
Trước khi điểm qua các đầu sách, mình muốn sơ lược qua 5 yếu tố quyết định đến hiệu quả làm việc của bạn.
Sự tập trung: khả năng chú ý đến một việc trong một khoảng thời gian nhất định.
Năng lượng: thời điểm bạn có nhiều năng lượng để làm việc.
Sự ưu tiên: hiểu rõ mức độ quan trọng của từng đầu việc.
Thói quen: yếu tố quan trọng vì bạn sẽ dễ quay lại với cách làm việc cũ nếu những thay đổi chưa thực sự trở thành thói quen.
Công cụ: hiện nay có nhiều công cụ miễn phí hỗ trợ bạn làm việc hiệu quả hơn.
Những cuốn sách giúp bạn học tập/ làm việc hiệu quả
1. Sự tập trung
Mất tập trung dường như là căn bệnh của kỷ nguyên công nghệ hiện nay. Chỉ sau 5-10 phút làm việc, có thể bạn sẽ check facebook, instagram, email hay nhắn tin với một ai đó; lúc nào trên màn hình máy tính cũng vô vàn những tab khác nhau. Việc chỉ tập trung trong vòng 30 phút đến 1 tiếng như một điều hiếm hỏi và xa xỉ. Tuy nhiên, cảm giác bận rộn liên tục đó có thể khiến bạn nhầm tưởng bản thân đang làm việc hiệu quả.
Lúc còn là sinh viên, mình được các anh chị đi trước bảo rằng: các bạn phải biết cách làm việc đa nhiệm. Mình đã tin điều đó. Sau này, khi nghiên cứu, mình nhận ra nó không hề đúng về mặt khoa học não bộ. Mình bắt đầu quá trình thực tập làm việc với sự tập trung, đơn nhiệm, tránh những yếu tố xao nhãng như môi trường, điện thoại và kết quả là năng suất của mình tăng 3 – 4 lần.
Đây là 3 quyển sách bạn có thể tham khảo để cải thiện những vấn đề trên.
The myth of multitasking – Dave Crenshaw: quyển sách cung cấp kiến thức về sự ảnh hưởng của làm việc đa nhiệm đến sự tập trung, hiệu suất công việc như thế nào.
Single tasking – Devora Zack: tác giả đưa ra những hướng dẫn giúp bạn tập trung và hoàn thành một công việc.
Deep work (làm ra làm chơi ra chơi) – Cal Newport: sự cần thiết của việc loại bỏ những yếu tố gây nhiễu như điện thoại, thông báo, social media để tập trung chuyên sâu vào công việc là những gì quyển sách này muốn đề cập.
2. Năng lượng
Có thể sau khi đọc những quyển sách về sự tập trung, bạn chuẩn bị rất kỹ càng: tắt điện thoại, ngồi trong không gian yên tĩnh; nhưng, buổi sáng dậy rất ư là mệt mỏi, không thấy hào hứng vui vẻ để bắt đầu làm việc. Chính vì vậy hiểu về năng lượng là vô cùng cần thiết. Sẽ là những chủ đề về giấc ngủ, chế độ ăn uống, tập thể dục để duy trì trạng thái khỏe mạnh cho cơ thể, hay hiểu về sự ảnh hưởng của các chất kích thích như trà, cà phê đến hành vi của bạn.
Đây là 3 quyển sách giúp bạn trang bị thêm kiến thức về năng lượng, cách để sống cân bằng và từ đó làm việc hiệu quả hơn:
Sức mạnh của toàn tâm toàn ý – Jim Loehr and Tony Schwartz: mặc dù quyển sách nói về nhiều vấn đề nhưng riêng chương năng lượng mình cảm thấy rất hay và thuyết phục.
Sao ta lại ngủ: Hiểu về giấc ngủ để nạp lại năng lượng cho cơ thể đúng cách hơn.
Bí mật dinh dưỡng cho sức khỏe toàn diện – T. Colin Campbell và Thomas M Campbell: một quyển sách được đúc kết từ công trình nghiên cứu hơn 20 năm. Không chỉ nói về dinh dưỡng, năng lượng; tác giả cũng đề cập đến chế độ dinh dưỡng để bạn có thể tham khảo.
3. Sự ưu tiên
Vợ mình là một người có khả năng tập trung cao, không hề bị xao nhãng trong 3 tiếng đồng hồ cho 1 việc. Nhưng bạn ấy lại không biết sắp xếp ưu tiên công việc nên dù tốn nhiều thời gian nhưng lại thiếu sự hiệu quả. Sau đó mình hướng dẫn phân loại những công việc nào quan trọng và không, từ đó hiệu quả công việc của bạn tăng cao.
Với chủ đề này, có 4 quyển sách phù hợp mình muốn giới thiệu với bạn:
Sức mạnh của sự tinh giản – Leo Babauta: qua quyển sách, bạn sẽ hiểu về những sự ưu tiên trong công việc, cuộc sống để từ đó đưa ra những lựa chọn, dành sự tập trung cho những điều quan trọng. Ngoài ra, đây cũng là quyển sách giúp mình đến lối sống tối giản.
Tuần làm việc 4 giờ – Timothy Ferriss: tác giả đưa ra những quan điểm, ý tưởng khác biệt để ngoài việc chỉ dựa vào sức mạnh cá nhân, bạn có thể tận dụng những nguồn lực xung quanh.
Mỗi ngày tiết kiệm một giờ- Michael Heppell: nếu bạn đang tìm một quyển dễ đọc và nhiều thủ thuật để áp dụng liền, đây sẽ là một quyển sách đáng để cân nhắc. Không nặng lý thuyết như quyển sách khác, tác giả đưa ra lời khuyên và những hướng dẫn thực hành khác nhau.
Nghệ thuật theo đuổi sự tối giản – Greg McKeown: không chỉ đi sâu về ưu tiên công việc, quyển sách còn mở ra một khía cạnh khác: say no – biết cách từ chối. Kỹ năng này khá quan trọng, vì nếu ai nhờ gì cũng làm, rất khó để bạn tập trung và phải gánh những việc không cần thiết.
4. Thói quen
Trong quá trình tìm hiểu, thay đổi thói quen tuy không nằm trong chủ đề productivity nhưng mình nghĩ, nếu không có yếu tố này thì dù có xài bao nhiêu tips, hay apps, chỉ sau 1-2 tuần, chuyện đâu lại vào đấy. Mình có dịp tiếp xúc với các bạn đi học về kỹ năng làm việc hiệu quả và về liệt kê cụ thể rất nhiều việc để làm nhưng sau đó lại quên đi. Vì thế nếu không có thói quen, rất khó để bạn thay đổi cách làm việc lâu bền.
Gieo thói quen nhỏ, gặt thành công lớn – Stephen Guise: Không cần những mục tiêu lớn lao, mỗi thói quen nhỏ hằng ngày sẽ giúp bạn tiến từng bước một.
Atomic habits – James Clear: cuốn sách về chủ đề thay đổi thói quen mình đánh giá hay nhất.
Sức mạnh của thói quen – Charles Duhigg: quyển sách này là vô cùng phù hợp nếu bạn muốn tìm hiểu rõ về lý thuyết, nền tảng của thói quen .
5. Công cụ
Đây là một lợi thế khi ta sống trong thời đại công nghệ với vô vàn những công cụ miễn phí. Với cá nhân mình đó là:
Pomodoro: mình có làm một video hướng dẫn trên youtube về pomodoro, bạn có thể nhấp vào đây để xem.
Evernote: có nhiều tính năng và miễn phí. Mình cũng đã dùng được 7 năm.
Todoist: cung cấp cho bạn giao diện đơn giản, trực quan và dễ sử dụng. Bạn có thể căn nhắc sử dụng vì todoist có cả tính năng nhắc nhở và liên kết giữa nhiều thiết bị với nhau.
Chúng ta hay làm việc mang tính bản năng: việc gì đến là làm. Việc thiếu những kỹ năng để học tập và làm việc khiến bạn có thể chao đảo và tốn nhiều thời gian nhưng không gặt hái lại nhiều kết quả. Thật ra bạn hoàn toàn có thể thay đổi cách thức làm việc của bản thân. So với quá khứ làm việc 9 tiếng, hiện tại mỗi ngày thông thường mình chỉ làm 4 đến 4 tiếng rưỡi, nhiều nhất là 6 tiếng. Vì thế, mình nghĩ việc trang bị sự hiểu biết về sự tập trung, ưu tiên, năng lượng, thói quen và công cụ là cần thiết để học tập và làm việc hiệu quả hơn với khoảng thời gian bạn có.
Ngoài có, còn một số quyển sách khác về chủ đề này bạn có thể cân nhắc
Willpower
Off the clock
15 Secrets Successful People Know About Time Management
Extreme Productivity
Manage Your Day-To-Day
The 5 Choices
The Productivity Project
Better Than Before
Search Inside Yourself
The Power of No
Zen Habits: Mastering the Art of Change
Making Habits, Breaking Habits: Why We Do Things, Why We Don’t, and How to Make Any Change Stick
Hi vọng với 25 quyển sách gợi ý này, bạn có thể từ từ nâng cao năng suất làm việc và hình thành những thói quen để làm việc hiệu quả. Ngoài ra, sự trì hoãn cũng là một trong những nguyên nhân khiến bạn giảm năng suất làm việc. Bạn có thể tham khảo khóa học Vượt qua trì hoãn miễn phí của mình nhen.
